ચીનમાં વુહાનથી વિશ્વવ્યાપી કોરોના વાયરસના કારણે ઘણા દેશોમાં વિનાશ સર્જાયો છે. દેશ અને વિશ્વના લોકો જલ્દીથી આ રોગચાળાના સંકટમાંથી છૂટકારો મેળવવા માગે છે. કોરોના વાયરસના વધતા સંક્રમણ વચ્ચે, વિશ્વભરના વૈજ્ઞાનિકો તેની રસી બનાવવા માટે રોકાયેલા છે. અગાઉના ઘણા સંશોધન અધ્યયનમાં, કોરોના વાયરસને ‘પોલ્યુરિયા’ કહેવામાં આવે છે, કારણ કે તેણે અત્યાર સુધી તેનો આકાર ઝડપથી બદલી નાખ્યો છે. વૈજ્ઞાનિકોનાં મતે, અત્યાર સુધીમાં કોરોનાના 24 સ્વરૂપો બહાર આવ્યા છે. તેના પરિવર્તનને લીધે, તેની રસી બનાવવાનો એક મોટો પડકાર પણ બની ગયો હતો. પરંતુ હવે તેના પરિવર્તનનો દર ધીમો પડી ગયો છે. આવી સ્થિતિમાં, નિષ્ણાંતો કહે છે કે હવે વધુ સરળતાથી અને સારી રસી તૈયાર કરી શકાય છે.
મ્યૂટેશન દર થયો ધીમો
અમેરિકાની પ્રમુખ યુનિવર્સિટીમાં સામેલ જૉન હોપકિંસ યૂનિવર્સિટીના શોધકર્તાઓ મુજબ, કોરોના વાયરસનાં રૂપ બદલાવાનો દર ધીમો થઈ ગયો છે. રૂપ બદલાતા કોરોના વાયરસ, વૈજ્ઞાનિકો માટે તેનાથી છૂટકારો મેળવવો એક પડકાર જેવો હતો. પરંતુ હવે મ્યૂટેશનો દર ધીમો થવાથી તે એક રીતે નબળો પડ્યો છે. એટલા માટે હવે એક સારી વેક્સિન તૈયાર કરી શકાય છે.
20 હજારથી વધુ નમૂનાઓનો અભ્યાસ
જૉન હોપકિંસ યુનિવર્સિટીના સંશોધકોએ વિશ્વભરના 20 હજારથી વધુ કોરોના નમૂનાઓનો અભ્યાસ કર્યો છે. આ અધ્યયનમાં જાણવા મળ્યું છે કે કોરોના વાયરસનું સૌથી મોટું શસ્ત્ર ગણાતા સ્પાઇક પ્રોટીનમાં હવે બદલાવ થતો નથી. અત્યાર સુધીમાં કોરોનાના 24 સ્ટ્રેન સામે આવી ચૂક્યા છે.
રસી બનાવવા માટેનો યોગ્ય સમય
વિશ્વના ઘણા નિષ્ણાંતો કહે છે કે જો આ સમયે કોઈ રસી તૈયાર કરવામાં આવે તો તેનો એક માત્ર ડોઝ માણસોને ઘણા વર્ષો સુધી ચેપથી બચાવી શકે છે. જૉન હોપકિંસ એપ્લાઇડ ફિઝિક્સ લેબના મોલેક્યુલર બાયોલોજિસ્ટ ડો. પીટર થિલેન કહે છે કે ગયા વર્ષના અંતથી કોરોના વાયરસમાં આનુવંશિક ફેરફારો થયા છે.
RNAને સમજવું સરળ
ડો.પીટર થીલેન કહે છે કે કોરોના વાયરસ હવે લગભગ સ્થિર છે અને આ સમય રસી તૈયાર કરવા માટેનો શ્રેષ્ઠ સમય છે. આ સમયે કોરોના વાયરસનો આરએનએ વધુ સારી રીતે સમજી શકાય છે.
રસી રહેશે અસરકારક
ડો.પીટર કહે છે કે અમેરિકામાં કોરોના વાયરસનાં જે સ્ટ્રેનની ઓળખ કરવામાં આવી હતી, તે ચીનનાં વુહાનમાં સંક્રમણ ફેલાવનારા વાયરસથી મળતા હતા. આ સમયે જે રસી તૈયાર થશે, તે શરૂઆતમાં ફેલાતા કોરોના વાયરસની સાથે મ્યૂટેશન બાદના કોરોના વાયરસ પર પણ અસરદાર સાબિત થશે.
વેક્સિન વગર ઉપાય નહી
કોરોના સંકટની વચ્ચે લોકોનું સામાન્ય જનજીવન ખરાબ રીતે પ્રભાવિત થયુ છે. નિષ્ણાંતોના જણાવ્યા મુજબ, કોરોના ચેપને કારણે આ સ્થિતિ લાંબા સમય સુધી સામાન્ય થઈ શકશે નહીં. બાયોમેડિકલ એન્જિનિયરિંગ નિષ્ણાત ડો.વિંસ્ટન ટિંપનું કહેવું છે કે રસી વિના સામાન્ય જીવનમાં પાછા આવવું શક્ય નહીં હોય. તેમણે કહ્યું કે વાયરસના પરિવર્તનનો દર ધીમો થવાનો અર્થ એ છે કે આ સમયે તૈયાર કરેલી રસી સફળ થવાની સંભાવના વધારે છે.
સ્પાઇક પ્રોટીન સૌથી મહત્વપૂર્ણ
ડૉ. વિંસટનનું કહેવું છે કે, સંશોધનમાં સૌથી વધુ ફોકસ કોરોનાના સ્પાઇક પ્રોટીન પર કરવામાં આવી રહ્યું છે. આ સ્પાઇક પ્રોટીન સૌથી મહત્વપૂર્ણ છે, જે માનવ કોષોમાં ચેપનું કારણ બને છે. જો રસી તેને અવરોધિત કરવામાં સફળ થાય છે, તો તે ખૂબ અસરકારક સાબિત થશે.
દેશમાં રસીને લઈને સારી પ્રગતિ
ભારતમાં કોરોના રસીની પ્રગતિ વિશે વાત કરીએતો, પ્રમુખ વૈજ્ઞાનિક સલાહકાર પ્રો. કે. વિજય રાઘવનના જણાવ્યા મુજબ રસી કંપનીઓ સંશોધન અને વિકાસ કાર્યમાં પણ વ્યસ્ત છે. દેશમાં 30 ગ્રુપ એવાં છે, જે રસી બનાવવા માટે આગળ આવ્યા છે. કેન્દ્રીય મંત્રી ડૉ.હર્ષવર્ધનના જણાવ્યા અનુસાર, 14 પ્રકારની રસીઓ પર કામ થઈ રહ્યુ છે, જેમાંથી ચારના પોઝીટીવ પરિણામો સામે આવી રહ્યા છે. તો, કોરોના રસી માટે, બીજી ભારતીય કંપની Panacea Biotechએ અમેરિકાની અર્લી સ્ટેજ લાઇફ સાયન્સ કંપની Refanaના સાથે ભાગીદારી કરી છે. ભારત બાયોટેક અને સીરમ ઈન્ડિયા તરફથી ઘણી અપેક્ષા છે.
